چرا مردم در مناطق زلزله زده زندگی می کنند؟؟
میلیون ها نفر در حال حاضر در بالای خطوط گسل زندگی می کنند زیرا مدت ها پیش جوامع کوچک در منابع آب شیرین جمع شده بودند.
زمانی که روستای سفیدابه در سال 94 بر اثر زلزله با خاک یکسان شد، سیصد ساختمان ویران شد و شش نفر جان باختند. جامعه دورافتاده که بین دو بیابان قرار گرفته بود، حدود صد کیلومتر از نزدیکترین محل سکونت با هر اندازه فاصله داشت. تعداد کمی در خارج از منطقه متوجه اتفاقی شده بودند. چرا در چنین منطقه دورافتاده ای به نظر می رسید که زلزله سفیدابه را هدف قرار داده است؟
پروفسور ژئوفیزیک جیمز جکسون توضیح میدهد که سفیدابه به دلیل آب شیرین آن محل، روی یک خط گسل بوده است. چشمه های محلی نام این مکان را به این مکان داده اند: سفیدابه به معنی آب سفید. به گفته جکسون:
سفیدابه تنها جایی است که در این محیط منتطقه میتوان به کشاورزی ناچیز دست یافت، چرا که تنها مکانی است که آب دارد. این گسل است که آب را تأمین می کند، اما این گسل ممکن است شما را در هنگام حرکت بکشد.
ایران در مجموع کشوری به شدت لرزه خیز است. در طول هزار سال گذشته، حداقل پانزده زلزله با 10000 کشته یا بیشتر در ایران رخ داده است. در خاطرات اخیر، ایران در سالهای 1968 (12000 کشته)، 1978 (20000 کشته)، 1990 (40000 کشته) و 2003 (40000 کشته) توسط زمین لرزه های عظیم محاصره شده است.
این منطقه یک نمونه چشمگیر از آنچه که جکسون آن را “جاذبه مرگبار” زندگی در مناطق لرزه خیز می نامد ارائه می دهد. «زلزلههای بزرگ و کمربندهای کوهستانی که از ایتالیا تا چین کشیده شدهاند» اکنون مملو از ابرشهرها هستند. چنین مکانهایی سابقه نابودی بارها و بارها را دارند، اما منابع آب شیرین همچنان مردم را برمیگرداند.
به عنوان مثال، پایتخت ایران، تهران نیز در ابتدا به دلیل آب آن آباد شد. زمانی هم فقط یک روستا بود. زمین شناسی که منابع آب را تولید می کند – صفحات تکتونیکی عربی و اوراسیا در کنار هم مچاله می شوند – همچنین منطقه را به یک کانون لرزه خیز تبدیل می کند. تفاوت سفیدابه و تهران در مقیاس است: طبق گفته جکسون، تهران روزانه بین 10 تا 12 میلیون نفر جمعیت دارد. همین تهران در سالهای 855، 958، 1177 و 1830 میلادی در اثر زمینلرزههای آسیب دیده یا با خاک یکسان شد.
جکسون معتقد است که روند “افزایش بی امان تلفات [زلزله] با افزایش جمعیت جهان” تنها با به کارگیری درس های آموخته شده در مکان هایی مانند ژاپن و کالیفرنیا بهبود می یابد. یکی از دلایل اصلی که هر دو مکان از زلزلههای اخیر با تلفات جانی نسبتاً کمی جان سالم به در بردهاند، قوانین سختگیرانه ساختمانی است که <<اجرا شده است>>
ما معمولاً زمینشناسی را عامل اصلی تاریخ نمیدانیم، اما مکان فیزیکی بسیاری از جنبههای تمدن بشری را تعیین کرده است. این یک پایه نسبتاً متزلزل برای همه آن است.